Vorm en inhoud zijn veel voorkomende metafysische termen in de filosofie. De vorm is de 'vorm' van het ding, een container zonder inhoud. Begrippen als 'goed' en 'juist' zijn vormen. De inhoud is de specifieke manifestatie van die vorm. Iets "goeds" kan verwijzen naar het helpen van iemand in nood. Dit is de inhoud. Daarom verwerpt ethisch formalisme de bezorgdheid met daadwerkelijke morele handelingen en concentreert zich in plaats daarvan op de fundamentele bronnen van morele goedheid, ongeacht hun toepassing.
Vorm en inhoud
Elke ethische theorie heeft een vorm, of regel van actie en inhoud, de specifieke aard van die actie. Ethisch formalisme verliest de inhoud helemaal. Formalisme is ethisch universalisme, gemaakt in wetten die absoluut zijn. Daarom heeft de inhoud van een specifieke morele handeling geen betekenis. Als een universele wet zegt: "vals spelen", dan is vals spelen in geen geval toelaatbaar.
Kant en formalisme
Immanuel Kant is een van de belangrijkste promotors van ethisch formalisme. Volgens hem kan geen ethische theorie zich zorgen maken over de feitelijke inhoud van specifieke morele handelingen - het moet regels maken die uitsluitend gebaseerd zijn op de samenstelling van de menselijke wil zelf. Dit suggereert dat de menselijke wil regels kan toepassen op alle situaties waarin hij verkeert. Het begint vanuit het gezichtspunt van menselijke gelijkheid en lost zichzelf op het idee dat alleen universele wetten waartoe in vrijheid is besloten, alles moreel kunnen bevatten.
Intrinsieke waarde
Ethisch formalisme houdt in dat de bron en de grond van ethische wetten hun waarde bevatten. Daarom doen de gevolgen er niet toe. Het beroemde formalistische principe van Kant is een van de beroemdste ethische formalistische ideeën. Voor Kant is een echt morele actie er één die voortkomt uit de vrije wil. De wil is gratis wanneer geen invloeden van buitenaf, zoals eigenbelang, ermee interfereren. De wil is in dit geval volledig gratis en daarom volledig universeel. Ethische actie die voortvloeit uit de wil is echt goed omdat het zowel gratis als universeel is. Universaliteit wordt de grond van moraliteit omdat het geen specifieke interesse in overweging neemt. Het is moreel om moreel te zijn.
De mensheid als een einde
Kants beroemde ethische formalisme toont de bron van morele actie door een wil die volledig vrij is van dwang en daarom noodzakelijkerwijs volledig universeel is. Alle rationele mensen zijn in staat tot dit soort actie. Aangezien dit de bron van morele goedheid is, en alle menselijke wezens het kunnen uitvoeren, is elke rationele persoon de bron van moreel goed. Als dit waar is, dan moeten alle menselijke wezens als doel in zichzelf worden behandeld, nooit als middel. Het concept van universaliteit betekent dat echte morele regels voor iedereen gelijk moeten gelden.
