Economische stabiliteit betekent dat de economie van een regio of land geen grote schommelingen vertoont in de belangrijkste maatstaven voor economische prestaties, zoals het bruto binnenlands product, de werkloosheid of de inflatie. Integendeel, stabiele economieën tonen een bescheiden groei van het bbp en banen terwijl de inflatie tot een minimum wordt beperkt. Het economische beleid van de overheid streeft naar stabiele economische groei en prijzen, terwijl economen afhankelijk zijn van meerdere maatregelen om de hoeveelheid stabiliteit te meten.
Kenmerken van een stabiele economie
Een stabiele economie toont een gestage, beheersbare groei van het bbp en de werkgelegenheid. Een beheersbare groei betekent dat de economie groeit in een aanhoudend tempo dat niet leidt tot inflatoire druk, resulteert in hogere prijzen en een negatieve invloed heeft op bedrijfswinsten.
Een economie die gedurende een kwart van het jaar een gestage groei vertoont, gevolgd door een scherpe daling van het BBP of een stijging van de werkloosheid in het volgende kwartaal, duidt op economische instabiliteit. Economische crises, zoals de wereldwijde kredietcrisis van 2008, veroorzaken wereldwijde economische instabiliteit, waardoor de productie, werkgelegenheid en andere maatregelen voor economische gezondheid dalen.
Belangrijkste maatregelen van economische stabiliteit
Een moderne, nationale economie is te complex om samen te vatten in één enkele maatregel, maar veel economen vertrouwen op het bbp als een samenvatting van de economische activiteit. Veranderingen in het bbp in de tijd zorgen voor een mate van stabiliteit. Het BBP meet de totale output van de economie van een natie in voor inflatie gecorrigeerde monetaire termen.
Andere maatregelen voor economische stabiliteit zijn de consumentenprijzen en het nationale werkloosheidscijfer. Overheidsinstanties verzamelen maandelijkse en driemaandelijkse gegevens over economische activiteit, waardoor beleidsmakers en economen de economische omstandigheden kunnen volgen en in instabiele tijden kunnen reageren.
Andere economische maatregelen
Valutakoersen en wereldkoersen van aandelen bieden ook nuttige maatregelen voor economische stabiliteit, volgens een fact sheet van het Internationaal Monetair Fonds. Volatiele schommelingen in wisselkoersen en financiële markten leiden tot nerveuze beleggers, wat leidt tot minder economische groei en lagere levensstandaard.
Het IMF erkent dat enige instabiliteit onvermijdelijk is in een dynamische economie, maar rapporteert dat de uitdaging waarmee regeringen over de hele wereld worden geconfronteerd, het minimaliseren van de instabiliteit is, zonder het vermogen van de economie om de levensstandaard te verbeteren door een hogere productiviteit en banengroei te belemmeren.
Economisch beleid van de overheid
Wanneer scherpe schommelingen van het bbp, werkloosheid, inflatie en andere maatregelen wijzen op onstabiele omstandigheden, reageren regeringen vaak met fiscale en monetaire beleidsmaatregelen. Economen zoals Harvard's Gregory Mankiw verwijzen naar deze acties als stabilisatiebeleid.
Wanneer het bbp daalt, bijvoorbeeld, kunnen overheden hun uitgaven aan goederen en diensten verhogen om de economie te stimuleren, terwijl centrale banken de rente kunnen verlagen om de toegang tot krediet voor bedrijven en particulieren te vergemakkelijken. Als de economie instabiliteit vertoont in de andere richting, met een tempo dat de inflatie waarschijnlijk zal doen stijgen, kunnen centrale banken de rente verhogen om de geldvoorraad van de natie te verminderen en de inflatiedruk onder controle te brengen.