Humanistische ethiek, of humanitarisme, is een ethische benadering die grote waarde hecht aan de conditie van mensen overal, zonder onderscheid van welke aard dan ook. Deze doctrine stelt dat menselijke behoeften in wezen hetzelfde zijn en draaien om de bescherming van fundamentele vrijheden binnen een context van een economisch systeem dat de bevolking als geheel dient in plaats van groepen van goed verbonden elites.
potentieel
Humanitaire ethiek vertrekt vanuit het standpunt dat mensen alleen onder specifieke omstandigheden kunnen gedijen. Regeringen en economische systemen moeten worden afgestemd op werkelijke behoeften zoals voedsel, onderdak, werk en onderwijs. Het doel is niet alleen om wreedheden en catastrofes te voorkomen, maar om een sociale wereld te creëren waarin het potentieel van elke persoon wordt gemaximaliseerd. Het potentieel wordt onderdrukt, bijvoorbeeld wanneer mensen geen wettelijk eigendomsrecht hebben, gedwongen worden lange dagen te werken of geen stabiel huis hebben vanwege oorlog of economische tegenspoed.
Verantwoordelijkheid
Humanitaire ethiek erkent dat mensenrechten corresponderende plichten met zich meebrengen. Het voorkomen van schendingen van de mensenrechten, het reageren op rampen en het bewaken van het gedrag van regeringen en andere politieke actoren zijn positieve taken die van toepassing zijn op alle volkeren en staten. Kortom, niet alleen hebben mensen de negatieve plicht om schade aan mensen te voorkomen, maar ze hebben ook de positieve plicht actief in te grijpen wanneer lijden de norm is geworden.
Neutraliteit
Interventie in tijden van groot lijden moet onafhankelijk zijn van alle politieke belangen. Humanitaire ethiek houdt in dat de positieve plicht om lijden te verlichten geen politieke of religieuze verplichting inhoudt. Bij tussenkomst in een buitenlands geschil dat bijvoorbeeld een grote vluchtelingenpopulatie heeft gecreëerd, is het enige criterium voor actie de noodzaak. Humanitarisme op wereldschaal weigert rekening te houden met politieke overtuiging en dringt aan op positieve hulp aan lijdende mensen, ongeacht hun achtergrond of standpunt ten aanzien van politieke of religieuze kwesties.
transformatie
Naastenliefde is nog maar het begin van het humanitarisme. Het ultieme principe van humanitaire ethiek is transformatie. Het is één ding om in te grijpen om de uitgehongerde te voeden, het is een ander om ervoor te zorgen dat dergelijke rampen niet opnieuw gebeuren. Humanitarisme wil instellingen en attitudes bouwen die reageren op mensen en hun directe behoeften, niet degenen die tot de 'juiste' politieke partij of religie behoren. Humanitarisme tracht de samenlevingen langzaam te revolutioneren om wreedheden, mensenrechtenschendingen en allerlei soorten geweld te voorkomen. De "vermindering van de kwetsbaarheid" is het proximale einde van al het humanisme. Het is de plicht om eerst te beschermen en vervolgens instellingen te creëren waar mensen niet alleen kunnen overleven, maar ook kunnen gedijen.
