De kwestie van inkomensongelijkheid is een belangrijk onderwerp in economische en beleidsdebatten. Het is niet verrassend dat economen en politici het vaak oneens zijn over de voor- en nadelen van inkomensongelijkheid. Het begrijpen van dit debat is belangrijk omdat het inzicht geeft in de beweegredenen achter beleidsbeslissingen en helpt het gesprek van de macro-economische theorie te informeren. Daarnaast zijn de oorzaken en gevolgen van inkomensongelijkheid een gebied van academisch belang.
Basisprincipes van inkomensongelijkheid
Inkomensongelijkheid is in wezen een verschil tussen het bedrag aan monetair beschreven inkomsten van één persoon of groep mensen en anderen. Vaak is het debat ingekaderd in termen van "haves" en "have-nots", of de rijken in vergelijking met de verarmde. Ongelijkheid wordt gemeten langs verschillende meeteenheden, inclusief de Lorenz-curve en de Gini-coëfficiënt. De Lorenz-curve wordt berekend op basis van een grafiek waarin "het cumulatieve gezinsinkomen wordt uitgezet tegen het aantal families dat is gerangschikt van de armste naar de rijkste", aldus de Central Intelligence Agency. De Gini-coëfficiënt wordt vertegenwoordigd door het verschil tussen de Lorenz-curve van het land en de perfecte gelijkheidslijn - de Lorenz-curve als alle families hetzelfde inkomen hebben verdiend.
Voordelen van inkomensongelijkheid
Sommige wetenschappers en politici beschouwen inkomensongelijkheid als een natuurlijk en heilzaam kenmerk van de economie van een land. Volgens het American Enterprise Institute, een politieke denktank, is de "groeiende ongelijkheidskloof geassocieerd met groeiende kansen-in dit geval de mogelijkheid om vooruitgang te boeken door middel van onderwijs." In deze visie komt ongelijkheid noodzakelijkerwijs voort uit groeiende welvaart en gaat het gepaard met de verbeterde levensstandaard van alle mensen in de economie. Ongelijkheid wordt gezien als een middel om sommige actoren in de economie te belonen voor meer investeringen in de toekomst; de onderdrukking van ongelijkheid heeft het effect van ontmoedigende resultaten.
Nadelen van inkomen ongelijkheid
Andere politici, filosofen en economen geloven dat inkomensongelijkheid schadelijk is voor economische groei, sociale rechtvaardigheid en menselijk welzijn. De Wereldbank meldt bijvoorbeeld dat 'grote ongelijkheid de politieke stabiliteit van een land bedreigt', omdat mensen zonder hoge inkomens niet tevreden zijn met hun economische status. In deze visie kan politieke impasse ontstaan, het mislukken van het opbouwen van nationale consensus en zelfs gewelddadige conflicten.Volgens Anna Bernasek van de 'New York Times', 'geloven sommige wetenschappers dat groeiende ongelijkheid leidt tot meer gezondheidsproblemen in de algehele bevolking' en 'inkomensongelijkheid kan corruptie voortbrengen', waarvan wordt gedacht dat dit de langetermijngroei beperkt door inefficiëntie toewijzing van economische middelen.
Relatieve Inkomensongelijkheid
Inkomensongelijkheid varieert aanzienlijk van land tot land. Inkomensniveaus van landen zelf variëren ook aanzienlijk. Inkomensongelijkheid wordt vaak gemeten op nationaal niveau met behulp van de Gini-coëfficiënt en op mondiaal niveau, waarbij verschillen in bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking worden vergeleken. In beide gevallen is de reikwijdte van de maatregel zeer relevant. De 'New York Times' en 'NPR' melden bijvoorbeeld dat de inkomensongelijkheid in de Verenigde Staten tussen 1980 en 2004 is gegroeid. Hoe dan ook, het land als geheel ervaart een lagere inkomensongelijkheid dan minder geïndustrialiseerde landen, zoals Sierra Leone of Guatemala, en een grotere mate van ongelijkheid dan landen in Europa, zoals Noorwegen of Zweden.