In tijden van hoge werkloosheid zijn investeerders, werknemers en overheidsfunctionarissen allemaal zeer begaan met de mogelijkheden om economische groei te genereren. In moeilijke economische tijden kijken economen vaak naar overheidsbeleid om uitdagingen op het vlak van werkgelegenheid en productie aan te pakken. Het begrijpen van de basisprincipes van een expansief begrotingsbeleid en hoe dit de economische output beïnvloedt, helpt deze specifieke benadering te begrijpen.
Basisprincipes van fiscale expansie
Fiscaal beleid, eenvoudig omschreven, is de agenda die de overheid stelt met betrekking tot belastingen en uitgaven. Fiscale expansie vindt plaats telkens wanneer de overheid besluit om meer of lagere belastingen te betalen; fiscale samentrekking vindt daarentegen plaats wanneer de overheid minder uitgeeft of belasting heft. Fiscaal expansief beleid wordt meestal geassocieerd met overheidstekorten, maar een overheid hoeft niet per se een tekort te hebben om deel te nemen aan fiscale expansie - het hoeft alleen maar meer uit te geven of minder te belasten dan voorheen.
Effecten op vraag en output
In de Keynesiaanse economische theorie wordt fiscaal expansief beleid over het algemeen geassocieerd met een toename van de totale vraag - de totale hoeveelheid goederen die door alle consumenten op de markt wordt geëist - en veroorzaakt een toename van de productie. Dit heeft het effect van toenemende economische productie, vooral op de korte termijn.De reden hiervoor is vrij eenvoudig: omdat de overheid meer uitgeeft aan het bouwen van infrastructuur, bijvoorbeeld, vraagt het om goederen en diensten uit de markt. Producenten reageren op deze nieuwe vraag door de productie te verhogen.
Effecten op werkgelegenheid
Wanneer de regering zich bezighoudt met fiscale expansie, heeft dit meestal gevolgen voor een toename van de werkloosheid. Dit gebeurt om een paar redenen. Meestal komt dit omdat de producenten reageren op de vraag van de overheid door de productie te verhogen, wat vaak meer arbeid vereist. Dit effect wordt ook vermenigvuldigd omdat, omdat producenten nieuwe werknemers inhuren, de nieuwe werknemers waarschijnlijk meer gaan uitgeven dan wanneer ze werkloos zouden blijven. Naarmate de vraag van werknemers naar producten en diensten toeneemt, reageren producenten door nog meer goederen of diensten aan te bieden.
Langdurige fiscale contractie
Hoewel de budgettaire expansie de economische output en de werkgelegenheid op de korte termijn alleen maar zal vergroten, zal deze waarschijnlijk niet voor altijd doorgaan. Enkele van de redenen hiervoor zijn economisch, terwijl andere politiek zijn. Wanneer de output en de werkgelegenheid toenemen, beginnen overheden meestal meer belastinginkomsten te innen. Dit veroorzaakt een soort van "automatische" inkrimping: naarmate de belastinginkomsten stijgen, de overheidstekorten afnemen of de overschotten toenemen. Dit soort contractie is van economische aard en er zijn geen beleidswijzigingen nodig om dit tot stand te brengen. Daarnaast moeten overheden uiteindelijk alle schulden afbetalen die het gevolg zijn van de fiscale expansie, wat belastingverhogingen en bezuinigingen op langere termijn noodzakelijk maakt. Dit soort budgettaire samentrekking is politiek omdat regeringen hun belastingbeleid en bestedingsbeleid moeten wijzigen om het te realiseren. Op de lange termijn kunnen deze effecten potentieel de kortetermijnverhogingen van werkgelegenheid en productie tenietdoen.
